Uprawnienia do kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich.
Wielu pracodawców mierzy się z problemem wysokiej absencji chorobowej, w szczególności w okresie wakacyjnym lub okołoświątecznym. Często w takich przypadkach powstają podejrzenia czy zwolnienie chorobowe jest faktycznie związane z chorobą pracownika, czy służy jedynie „zwiększeniu puli urlopów”. Wielu pracodawców nie ma świadomości, że mają prawo skontrolować swoich pracowników przebywających na zwolnieniu lekarskim.
Pracodawca może kontrolować pracownika na zwolnieniu, ale nie każdy.
Zgodnie z ustawą z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ZUS, ale również pracodawca, zatrudniający co najmniej 20 pracowników, jest uprawniony do pracowników przebywających na zwolnieniu lekarskim co do prawidłowości wykorzystywania tych zwolnień zgodnie z ich celem.
Na uwagę zasługuję przy tym fakt, że taką kontrolę może wykonywać zarówno pracodawca za pośrednictwem własnym pracowników, jak i osób zewnętrznych, upoważnionych do tego typu działań przez pracodawcę.
Co dokładnie podlega kontroli
W ramach kontroli prawidłowości wykorzystania zwolnień lekarskich w pierwszej kolejności weryfikuje się, czy pracownik faktycznie przebywa pod adresem wskazanym w zwolnieniu lekarskim.
Jednym z podstawowych naruszeń podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim jest nieuzasadnione opuszczanie miejsca pobytu. Pracownicy często zamiast wracać do zdrowia w domu wychodzą do centrów handlowych, kina, w odwiedziny do znajomych i rodziny lub nawet wyjeżdżają na wakacje lub do pracy sezonowej.
Innym częstym naruszeniem jest wykonywanie różnego rodzaju czynności, które wpływają negatywnie na proces rekonwalescencji, jak np. remonty lub prace w ogrodzie. W trakcie wizyty kontrolerzy często są w stanie stwierdzić, czy pracownik faktycznie wykorzystuje okres zwolnienia do powrotu do zdrowia.
Kiedy warto zrezygnować z kontroli
Z naszego doświadczenia wynika, że kontrolowanie pracowników, którzy przebywają na długotrwałym zwolnieniu chorobowym związanym z potwierdzoną przyczyną medyczną na ogół nie wykazują nieprawidłowości. W związku z powyższym odradzamy kontrolowania np. kobiet przebywających na zwolnieniu związanym ciążą lub osób poddającym się leczeniu nowotworów. Przeprowadzanie kontroli w takich sytuacjach może wpłynąć negatywnie na wizerunek pracodawcy.
Dlaczego warto zlecić kontrolę podmiotom zewnętrznym i dlaczego niekoniecznie musi to być ZUS
Wielu pracodawców sprawdza swoich pracowników podczas przebywania na zwolnieniu we własnym zakresie. Takie rozwiązanie ma oczywiście swoje zalety, należy jednakże mieć na uwadze, że kontrola przez podmiot zewnętrzny wzbudza u odbiorcy zupełnie inne wrażenie, niż w przypadku wizyty kolegi z pracy.
Kontrole zewnętrzne często są bardziej obiektywne i odbywają się bez uprzedzeń wyniesionych z pracy (zarówno tych negatywnych jak i pozytywnych). Ponadto osoby kontrolowane, mając kontakt z zewnętrznym podmiotem mają większe poczucie powagi sytuacji.
Powszechnie spotykaną praktyką jest również zgłaszanie ewentualnych podejrzeń do ZUS z nadzieją, że ZUS podejmie stosowne czynności kontrolne. Takie rozwiązanie choć z pozoru wygodne dla pracodawcy, wszak z punktu widzenia pracownika to ZUS dokonuje kontroli a nie pracodawca, to niestety ma też poważny mankament polegający na zbyt długim czasie reakcji, co w praktyce często uniemożliwia weryfikacje większości zwolnień. Niestety obłożone pracą urzędy często nie są w stanie zdążyć przeprowadzić kontrolę przed zakończeniem zwolnienia lekarskiego.
Mając na uwadze powyższe warto skorzystać z profesjonalnego podmiotu zajmującego się tego typu kontrolami.